Hiệu chuẩn cân điện tử

Dưới góc độ đo lường, cân điện tử là thuật ngữ mang ý nghĩa chưa đầy đủ, vì bản chất có thể là cân điện tử cấp chính xác I, cấp chính xác II, cấp chính xác III, cấp chính xác IIII (OIML R76-1: The International Organization of Legal Metrology - Tổ chức Đo lường Hợp pháp Quốc tế, viết tắt theo tiếng Pháp là OIML, là một tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận quốc tế hoạt động trong lĩnh vực đơn vị đo lường). Tuy nhiên trong thực tế xã hội người ta hay dùng thuật ngữ mang tính định tính, ví dụ như cân điện tử, cân cơ khí,…Như vậy, việc hiệu chuẩn cân điện tử có thể là hiệu chuẩn cân điện tử cấp chính xác I, II, III, IIII hay còn gọi là cân phân tích, cân kỹ thuật, cân bàn,…

Sau đây, chúng tôi giới thiệu sơ nét về một loại cân hay sử dụng nhất là trong các phòng thí nghiệm, đó là cân kỹ thuật: Cân kỹ thuật là các cân không tự động cấp chính xác cao (cấp chính xác II) – theo OIML R76-1. Cân kỹ thuật là loại cân được phổ biến trong các phòng thí nghiệm, viện nghiên cứu, các ngành công nghiệp thực phẩm, y tế, thậm chí trong chính đời sống hàng ngày của nhiều cá nhân.

Hình ảnh cân kỹ thuật

Một số ưu điểm của cân kỹ thuật

• Thiết kế nhỏ gọn, sử dụng đơn giản: So với các loại cân cơ học thông thường, cân kỹ thuật có kích thước nhỏ hơn nhiều, thuận tiện cho việc di chuyển.
• Giao diện đơn giản cho phép người dùng dễ dàng truy cập trực tiếp vào các ứng dụng và chức năng điều chỉnh. Công tác vệ sinh, làm sạch cân kỹ thuật sau khi sử dụng xong cũng được thực hiện nhanh chóng. Giá trị cân hiển thị lớn trên màn hình LCD giúp người thực hiện có thể đọc được trong mọi môi trường làm việc.
• Độ chính xác của kết quả đo là gần như tuyệt đối.
• Bên cạnh việc cho giá trị chính xác khối lượng của vật mẫu, hiện nay, nhiều loại cân kỹ thuật còn được trang bị thêm các tính năng hiện đại như: Tính tiền, tính đơn giá, thậm chí là in hóa đơn điện tử nếu cần.
• Tính năng đa dạng, tiện lợi.
• Có nhiều loại cân kỹ thuật, với kích thước khác nhau, thuận tiện cho nhu cầu sử dụng đa dạng của người dùng.

Một số lưu ý khi sử dụng cân kỹ thuật

• Không đặt gần cân phân tích vật đun nóng ở nhiệt độ cao.
• Không để ánh sáng mặt trời chiếu vào cân hay để cân gần dụng cụ sấy nóng
• Tránh đặt cân ở những nơi dễ bị tác động bởi các yếu tố như rung động, gió,...
• Khi vệ sinh cân kỹ thuật cần phải tắt nguồn điện của cân và lấy đĩa cân ra khỏi đế đỡ mặt bàn cân rồi mới thực hiện việc lau chùi. Cũng nên chú ý thực hiện nhẹ nhàng và cẩn thận.
• Trong lúc sử dụng, chú ý đặt mẫu nhẹ nhàng lên cân, tránh tác động mạnh
• Định kỳ hiệu chuẩn cân, đảm bảo kết quả đo luôn được chính xác.

Hiệu chuẩn Cân kỹ thuật nhằm mục đích

Hiệu chuẩn Cân kỹ thuật là phương pháp nhằm xác định sai số tại các mức cân so với chuẩn đo lường (các quả cân chuẩn), từ đó người sử dụng có thể điều chỉnh lại cân sao cho phù hợp hơn, chính xác hơn.

Điều kiện hiệu chuẩn Cân kỹ thuật

Khi tiến hành hiệu chuẩn phải đảm bảo các điều kiện sau đây:

– Địa điểm hiệu chuẩn phải đủ sáng, xa các nguồn sinh nhiệt, xa các nguồn sinh gió, không bị rung động.

– Nhiệt độ, độ ẩm nơi hiệu chuẩn đảm bảo điều kiện sau:

+ Nhiệt độ: (23 ± 2) ºC.

+ Độ ẩm: (40 ÷ 70) %RH.

– Cân nên được hiệu chuẩn tại địa điểm sử dụng.

Các bước hiệu chuẩn

Tương tự như Cân phân tích, Cân kỹ thuật cũng được hiệu chuẩn thông thường theo các bước:

• Bước 1: Kiểm tra bên ngoài

+ Kiểm tra tính đầy đủ của các cơ cấu, các cụm chi tiết trên cân

+ Kiểm tra yêu cầu trên nhãn hiệu phải ghi tối thiểu những đặc trưng sau: ký hiệu cân, số cân, cấp chính xác, mức cân lớn nhất, giá trị độ chia nhỏ nhất, số lượng độ chia kiểm

+ Khoảng điện áp làm việc và khoảng tần số làm việc (đối với cân có sử dụng nguồn điện xoay chiều)

Các ký hiệu, số hiệu trên nhãn hiệu cân phải rõ ràng, không được tẩy xóa.

• Bước 2: Kiểm tra kỹ thuật

+ Kiểm tra tài liệu kỹ thuật của cân để xác định hệ số ảnh hưởng của nhiệt độ do nhà sản xuất cung cấp

+ Khởi động cân, cân phải hoạt động bình thường

+ Đối với cân có chức năng hiệu chỉnh bằng quả cân bên trong (quả cân nội) thì phải cho cân thực hiện chức năng này.

• Bước 3: Kiểm tra đo lường, bao gồm:

+ Kiểm tra độ lặp lại

+ Kiểm tra độ lệch tâm

+ Kiểm tra độ trễ

+ Kiểm tra độ đúng

Xử lý kết quả

Cân kỹ thuật sau khi hiệu chuẩn được dán tem hiệu chuẩn và cấp giấy chứng nhận hiệu chuẩn.

Thời hạn hiệu chuẩn khuyến nghị của cân kỹ thuật là 1 năm.